Gospodarstwa rolne wobec zmian klimatu – relacja z konferencji

Deszcze nawalne, wichury, podtopienia, przymrozki, gradobicia, susze – rolnictwo stoi przed dużymi wyzwaniami związanymi ze zmianami klimatu oraz niekorzystnymi zjawiskami pogodowymi. Te wyzwania to zarówno zagrożenia jak i szanse. I właśnie o nich rozmawiano podczas konferencji pt. „Gospodarstwa rolne wobec zmian klimatu” w dniu 7 grudnia 2017 r. w siedzibie Pomorskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego w Lubaniu.

Konferencję otworzyła Pani Ewa Szymańska – Zastępca Dyrektora Pomorskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego, która powitała przybyłych gości.

Wprowadzeniem do dalszej dyskusji był pierwszy wykład pt. „Zmiany klimatu – zagrożenia, szanse i wyzwania dla rolnictwa”, wygłoszony przez dr hab. Jacka Leśnego z Katedry Meteorologii Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu. W wykładzie tym przedstawione zostały przyczyny zmian klimatu oraz zagrożenia jak i szanse. Do najbardziej istotnych zagrożeń należą wzrost temperatury, deficyt lub nadmiar wody, rozwój gatunków inwazyjnych oraz ekstremalne zjawiska pogodowe. Jednak zmiany klimatu stwarzają również nowe możliwości przed rolnictwem takie jak dłuższy okres wegetacyjny, przyspieszone tempo rozwoju roślin, uprawa roślin ciepłolubnych.

Do dnia dzisiejszego rolnicy usuwają skutki wichury, która przeszła nad Pomorzem w sierpniu. Uszkodziła ona zabudowania, uprawy i lasy. O odtworzeniu lasów po zniszczeniach mówił Tomasza Krefta, specjalista z Nadleśnictwa Lipusz. Rolnicy, obok wsparcia merytorycznego ze strony pracowników nadleśnictw, mogą liczyć na konkretne wsparcie finansowe, które może wynieść nawet do 8.000,00 zł za hektar zniszczonego lasu. Aby je uzyskać, należy skontaktować się w pierwszej kolejności ze Starostwem Powiatowym, na terenie którego znajduje się zniszczony las. Podstawą uzyskania wsparcia jest posiadanie protokołu ze zniszczeń, który jest wynikiem wizji terenowej wykonanej przez pracowników nadleśnictwa.

Ale zmiany klimatu to również i szanse takie jak: dłuższy sezon wegetacyjny, przyspieszone tempo rozwoju rośli, możliwości do uprawy roślin ciepłolubnych. Jeszcze 25 lat temu rzadko spotykało się na polach w Pomorskiem kukurydzę. Dziś stanowi ona ważny element w uprawach, szczególnie u rolników utrzymujących zwierzęta. Czy soja ma szanse odnieść taki sam sukces? O możliwości uprawy soi w Pomorskiem, odmianach, agrotechnice i opłacalności uprawy mówił prof. Jerzy Nawracała, kierownik Katedry Genetyki i Hodowli Roślin z Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu. Pan profesor podkreślił, że w hodowli istnieją już odmiany, tj. Augusta, które można z powodzeniem uprawiać na Pomorzu. Areał uprawy soi w Polsce dynamicznie wzrasta, a rentowność jej uprawy jest porównywalna do rentowności uprawy rzepaku. Istnieje duże zapotrzebowanie na nasiona polskiej soi, gdyż nie jest ona modyfikowana genetycznie i praktycznie każdą jej ilość można dobrze sprzedać. Dodatkowo, soja jako roślina strączkowa pozostawia po sobie bardzo dobre stanowisko pod przyszłe uprawy i może wzbogacić występujący obecnie bardzo uproszczony płodozmian.

Zmiany klimatu narażają gospodarstwa rolne na dodatkowe ryzyka, którymi można zarządzać, a wiedzę w jaki sposób to zrobić w praktyce przedstawił uczestnikom Szymon Małczyński z firmy Concordia Polska TUW. Pan Szymon Małczyński na co dzień zajmuje się wyceną i likwidacją szkód występujących w gospodarstwach rolnych i posiada bogate doświadczenie w tym zakresie. Zwrócił on uwagę uczestników na obszary występowania ryzyk w gospodarstwie oraz jakie czynności należy podjąć, aby ograniczyć je lub wyeliminować.

Organizacja konferencji możliwa była dzięki uzyskaniu wsparcia sponsorów, którymi byli:

– Concordia Polska Towarzystwo Ubezpieczeń Wzajemnych

– Centrala Nasienna „Zielenin”

Opracowała: Alicja Łepek