Wymogi wzajemnej zgodności – spełnienie dobrostanu zwierząt weszło w życie z dniem – 01.01.2013 r
Z dniem 1 stycznia 2013 r. weszły w życie wymogi wzajemnej zgodności w zakresie dobrostanu zwierząt, czyli tzw. obszar C. Dotyczą one wszystkich posiadaczy zwierząt gospodarskich, w przypadku gęsi kaczek i indyków przy stadach powyżej 100 sztuk. Dodatkowymi wymaganiami objęto ponadto posiadaczy cieląt ( od urodzenia do skończenia 6 miesiąca życia ) oraz świń. .
I. Ogólne wymogi dotyczące ochrony zwierząt gospodarskich:
- Stosowane w gospodarstwie technologie chowu nie mogą być zabronione prawem.
- Rolnik zapewnia, aby zwierzęta gospodarskie utrzymywane były w warunkach nieszkodliwych dla ich zdrowia oraz nie powodujących urazów, uszkodzeń ciała lub cierpień.
- Zwierzęta powinny być pod opieką wystarczającej liczby personelu posiadającego odpowiednie umiejętności, wiedzę i kompetencje zawodowe. Doświadczenie zdobyte w wyniku praktyki w gospodarstwie rolnym (własnym, jako pracownik, itp.) lub posiadanie wykształcenia rolniczego, zootechnicznego, weterynaryjnego albo ukończenie specjalistycznych szkoleń.
- Rolnik dogląda zwierzęta gospodarskie co najmniej raz dziennie.
- Rolnik jest zobowiązany wyposażyć pomieszczenia, w których utrzymywane są zwierzęta gospodarskie w stałe lub przenośne oświetlenie sztuczne, w celu umożliwienia kontroli tych pomieszczeń i doglądania umieszczonych w nich zwierząt o każdej porze.
- Rolnik ma obowiązek chore lub ranne zwierzęta gospodarskie niezwłocznie otoczyć opieką, a w razie potrzeby odizolować oraz (jeżeli wymaga tego stan zdrowia takiego zwierzęcia) zwierzę to utrzymywać na ściółce.
- Rolnik, który utrzymuje zwierzęta gospodarskie, przechowuje przez okres 5 lat dokumentację weterynaryjną dotyczącą przebiegu leczenia, przeprowadzonych zabiegów weterynaryjnych oraz padłych zwierząt.
- Rolnik jest obowiązany zapewnić zwierzętom gospodarskim, utrzymywanym w systemie otwartym, możliwość ochrony przed niekorzystnymi warunkami atmosferycznymi i zwierzętami drapieżnymi.
- Rolnik utrzymuje zwierzęta gospodarskie w warunkach zapewniających im swobodę ruchu, a w szczególności możliwość kładzenia się, wstawania oraz leżenia.
- Rolnik zapewnia, aby w pomieszczeniach, w których utrzymywane są zwierzęta gospodarskie, obieg powietrza, stopień zapylenia, temperatura, względna wilgotność powietrza i stężenie gazów utrzymane były na poziomie nieszkodliwym dla zwierząt. Prawidłowo działająca wentylacja jest podstawowym warunkiem utrzymania w normie szkodliwych domieszek gazowych. Pozbawia także powietrze przykrej woni.Prawo polskie nakłada obowiązek monitorowania w pomieszczeniach inwentarskich stężenia amoniaku (NH3), dwutlenku węgla (CO2), siarkowodoru (H2S). Maksymalne poziomy stężeń gazów nie mogą przekroczyć: NH3 – do 20 ppm; CO2 – do 3000 ppm; H2S – do 5 ppm;
- Rolnik, który wyposaża pomieszczenia, w których utrzymywane są zwierzęta gospodarskie, w mechaniczny lub automatyczny system wentylacji zapewnia, że system ten łączy się z: systemem alarmowym sygnalizującym awarię systemu wentylacyjnego, systemem wentylacji awaryjnej.
- Rolnik zapewnia, aby pomieszczenia, w których utrzymywane są zwierzęta gospodarskie, oświetlone były przystosowanym dla danego gatunku światłem sztucznym lub zapewniony był dostęp światła naturalnego.
- Rolnik ma obowiązek karmić zwierzęta gospodarskie, paszą dostosowaną do ich gatunku, wieku, masy ciała i stanu fizjologicznego oraz w taki sposób i taką paszą, aby nie powodować urazów i uszkodzeń ciała lub innych cierpień.
- Rolnik jest obowiązany zapewnić zwierzętom gospodarskim dostęp do odpowiedniej ilości wody lub w inny sposób zaspokoić ich zapotrzebowanie na płyny.
- Rolnik zapewnia zwierzętom gospodarskim dostęp do paszy z odpowiednią, regulowaną prawem częstotliwością.
- Rolnik karmi zwierzęta gospodarskie, paszą dostosowaną do ich gatunku, wieku, masy ciała i stanu fizjologicznego oraz w taki sposób i taką paszą, aby nie powodować urazów i uszkodzeń ciała lub innych cierpień.
- Rolnik jest obowiązany zapewnić, aby wyposażenie i sprzęt używany przy utrzymywaniu zwierząt gospodarskich był sprawdzany co najmniej raz dziennie, a wykryte usterki niezwłocznie usuwane.
II. Minimalne wymogi w zakresie ochrony cieląt obejmują, wszystkie wymagania powyższe oraz:
- Doglądanie cieląt:
– utrzymywane w systemie otwartym co najmniej raz dziennie,
– utrzymywane w pomieszczeniach co najmniej dwa razy dziennie.
- Nie wolno trzymać cieląt na uwięzi z wyjątkiem gdy utrzymywane są grupowo w trakcie karmienia, nie dłużej niż jedną godzinę na dobę.
- W przypadku stosowania uwięzi podczas karmienia cieląt utrzymywanych grupowo do stosowania uprzęży, pęt, stelaży, więzów lub innych urządzeń, które nie zmuszają zwierzęcia do przebywania w nienaturalnej pozycji i nie powodują zbędnego bólu, uszkodzenia ciała albo śmierci.
- Nie wolno zakładać cielętom kagańców.
- Należy zapewnić, aby instalacja elektryczna w pomieszczeniach, w których utrzymywane są cielęta wykonana była w sposób określony w przepisach prawa budowlanego.
- Zapewnić, aby cielęta miały zapewniony dostęp do światła naturalnego lub aby pomieszczenia, w których utrzymywane są cielęta, oświetlone były przystosowanym dla nich światłem sztucznym (co najmniej pomiędzy godziną 900 a 1700).
- Pomieszczenia w których utrzymywane są cielęta, ich wyposażenie oraz sprzęt mają być regularnie czyszczone i dezynfekowane.
- zapewnić, aby odchody cieląt oraz nie zjedzone resztki paszy były usuwane z pomieszczeń, w których utrzymuje się te zwierzęta, tak często, aby uniknąć wydzielania się nieprzyjemnych woni.
- Zapewnić, aby pomieszczenia, były zabezpieczone przed muchami i gryzoniami.
- Zapewnić, aby podłoga w pomieszczeniach była twarda, równa i stabilna, a jej powierzchnia gładka i nieśliska.
- Utrzymywać cieląt w wieku powyżej 8 tygodnia życia w grupowych boksach, z wyjątkiem gospodarstw utrzymujących mniej niż 6 cieląt jednocześnie i cieląt chorych.
- Zapewnić, aby kojce, w których cielęta utrzymywane są pojedynczo miały właściwe wymiary oraz budowę; (długość: min 1,1 długości ciała, szerokość – min. wysokość w kłębie cielęcia).
- Zapewnić, aby kojce, w których cielęta utrzymywane są grupowo miały zapewnione minimalne powierzchnie.
- Dla cieląt utrzymywanych grupowo należy zapewnić minimalną powierzchnię przypadającą na 1 sztukę cielęcia znajdującego się w kojcu.
- Przez minimalną powierzchnię przeznaczoną dla cieląt należy rozumieć przestrzeń
- nieograniczoną żadnymi przeszkodami np. korytami, wiadrami do pojenia, otworami
- ściekowymi, słupami, itp. Powierzchnię taka nazywa się „powierzchnią netto”.
- Minimalna powierzchnia netto dostępna dla każdego cielęcia utrzymywanego
- grupowo wynosi: do 150 kg masy ciała – 1,5 m2, od 150 kg do 220 kg masy ciała – 1,7 m2, ponad 220 kg masy ciała – 1,8 m2.
- Cielęta w pomieszczeniach do ukończenia 2 tygodnia życia powinne mieć zapewnioną ściółkę.
- Należy karmić cielęta co najmniej dwa razy dziennie.
- W przypadku utrzymywania grupowego, gdy nie żywi się ich do woli lub z elektronicznych stacji odpasowych, zapewnia się każdemu cielęciu dostęp do paszy w tym samym czasie.
- Zapewnić, cielętom powyżej 2 tygodnia życia dostęp do wystarczającej ilości świeżej wody lub zapewnić możliwość zaspokajania pragnienia poprzez picie innych płynów. Jednakże w przypadku upałów oraz cieląt chorych rolnik jest obowiązany zapewnić stały dostęp do świeżej wody.
- Rolnik zapewnia, aby cielęta otrzymywały pokarm matki niezwłocznie po urodzeniu, nie później jednak niż przed upływem 6 godzin od urodzenia.
- W żywieniu cieląt należy stosować paszę zawierającą taką ilość żelaza, która zapewnia w ich krwi poziom hemoglobiny wynoszący co najmniej 4,5 milimol/litr.
- W żywieniu cieląt powyżej 2 tygodnia życia stosuje się karmę zawierającą pasze włókniste, przy czym dawkę tej paszy dla cieląt od 8 do 20 tygodnia życia zwiększa się od 50 do 250 g dziennie.
- Wyposażenie i sprzęt do karmienia i pojenia cieląt instaluje się w taki sposób, aby zminimalizować możliwość zanieczyszczenia paszy lub wody.
III Minimalne wymogi w zakresie ochrony świń, obejmują zasady ogólnej ochrony zwierząt gospodarskich oraz:
• Nie wolno utrzymywać świń na uwięzi.
• Świnie utrzymywane grupowo mają zapewnione minimalne powierzchnie i wymaganą długość boków kojca.
Minimalna powierzchnia dla zwierząt utrzymywanych grupowo | |
Masa zwierząt |
Powierzchnia |
do 10 kg masy ciała | 0,15 m2 na sztukę |
10-20 kg masy ciała | 0,20 m2 na sztukę |
20-30 kg masy ciała | 0,30 m2 na sztukę |
30-50 kg masy ciała | 0,40 m2 na sztukę |
50-85 kg masy ciała | 0,55 m2 na sztukę |
85-110 kg masy ciała | 0,65 m2 na sztukę |
powyżej 110 kg masy ciała | 1,00 m2 na sztukę |
• Rolnik jest obowiązany, w stadach powyżej 9 sztuk loch, utrzymywać grupowo lochy i loszki od 4 tygodnia po pokryciu do tygodnia przed przewidywanym terminem proszenia.
• Dla loch i loszek w okresie między 4 tygodniem po pokryciu do 1 tygodnia przed wyproszeniem minimalne powierzchnie na jedną sztukę wynoszą:
– w przypadku grupy liczącej mniej niż 6 sztuk:
lochy – 2,25 m2 i + 10% tj. 2,48 m2,
loszki – 1,64 m2 i + 10% tj. 1,8 m2,
minimalna długość boku kojca – 2,41 m.
– w przypadku grupy liczącej 6 – 40 sztuk:
lochy – 2,25 m2,
loszki – 1,64 m2,
minimalna długość boku kojca – 2,81 m.
– w przypadku grupy liczącej 40 sztuk i więcej:
lochy – 2,25 m2 i – 10% tj. 2,03 m2,
loszki – 1,64 m2 i – 10% tj.1,48 m2,
minimalna długość boku kojca – 2,81 m.
• Bez względu na liczebność grup loch i loszek w kojcu konieczne jest by dla loch – 1,30 m2 powierzchni stanowiło podłoże lite. Na powierzchni tej (1,30 m2) otwory odpływowe nie mogą stanowić więcej niż 15%. Dla loszek lita powierzchnia podłoża musi wynosić minimum 0,95 m2, a otwory odpływowe nie więcej niż 15% tej powierzchni.
• Minimalna powierzchnia dla knurów utrzymywanych pojedynczo:przy kryciu w kojcu -10 m2/szt, bez krycia w kojcu – 6 m2/szt.
• Dla macior w okresie porodu oraz dla macior z prosiętami minimalna powierzchnia kojca musi wynosić minimum 3,5 m2/szt.
• Minimalna powierzchnia dla loszek i knurków hodowlanych (pomiędzy 30-110 kg) została ustalona na 1,4 m2 na sztukę, utrzymywanych pojedynczo – 2,7 m2 .
• Kojec knura posiada co najmniej minimalną powierzchnię przewidzianą prawem, czyli min. 6 lub 10 m2.
• Kojec knura musi być usytuowany tak by knur mógł widzieć, słyszeć i wąchać inne świnie.
• Parametry podłóg ażurowych, na których przebywają świnie są zgodne z ustalonymi wymiarami.
Grupa zwierząt |
Minimalna szerokość beleczek (mm) |
Maksymalna szerokość otworów (mm) |
Prosięta |
50 |
11 |
Warchlaki |
50 |
14 |
Knurki i loszki hodowlane |
80 |
14 |
Tuczniki |
80 |
18 |
Maciory, loszki po pokryciu |
80 |
20 |
- Świnie nie mogą być narażone na ciągły hałas powyżej 85 dB
- Rolnik jest zobowiązany utrzymywać świnie w pomieszczeniach oświetlonych co najmniej przez 8 godzin dziennie światłem naturalnym lub sztucznym o natężeniu co najmniej 40 lx*.
- Posiadacz zwierząt zobowiązany jest do zapobiegania agresji świń poprzez stworzenie im odpowiednich warunków bytowania a szczególnie polegających na:
- zapewnieniu świniom materiałów absorbujących ich uwagę (o jakości nie wywierającej szkodliwego wpływu na zdrowie świń),
- tworzeniu grup świń wyrównanych wagowo i wiekowo,
- zapewnieniu dostępu do paszy wszystkim świniom jednocześnie,
- zapewnieniu świniom (lochom i loszkom) pasz objętościowych,
- eliminowaniu z grupy świń wyjątkowo agresywnych i ofiar tej agresji.
- W odniesieniu do ciężarnych loch i loszek wymagane jest:
- odrobaczanie loch i loszek, jeśli jest to konieczne,
- oczyszczenie z pasożytów kojców, w których umieszcza się samice z prosiętami,
- oczyszczenie i jeśli to konieczne zdezynfekowanie kojców porodowych przed umieszczeniem w nim samic,
- zapewnienie lochom i loszkom (w tygodniu poprzedzającym przewidywany termin proszenia) materiałów umożliwiających budowę gniazda,chyba, że nie jest to możliwe ze względu na stosowany w gospodarstwie system odprowadzania gnojowicy
- zapewnienie miejsca w kojcu na swobodne proszenie się i na ewentualną pomoc człowieka.
- Wszelkie zabiegi wykonywane w celach innych niż terapeutyczne lub diagnostyczne, albo w celach identyfikacji świń zgodnie z odpowiednimi przepisami, a które w rezultacie prowadzą do uszkodzenia lub utraty wrażliwej części ciała albo zmiany układu kostnego, są zakazane, z wyjątkiem:
– jednolitego skracania kłów u prosiąt i obcinania części ogona, nie później niż siódmego dnia życia prosiąt, jeśli inne metody są nieskuteczne
– kastracji samców świń poprzez zastosowanie innych środków niż przerywanie ciągłości tkanek,
– kolczykowania nosa, tylko wtedy gdy zwierzęta utrzymywane są w systemie otwartym.
- Na podstawie ogólnodostępnych materiałów ( MRiRW; ARiMR; CDR; oraz aktów prawa)